Farmers aan 't woord

bakje-groenten

La Couronne de mille légumes

‘Liever pionier dan hobby bankier’, is het motto dat Wouter en Marieke van Mil naar Frankrijk deed verhuizen om hun biologische boerderij ‘la Couronne de mille légumes’ te beginnen. Sinds 2016 verbouwen ze groenten voor lokale klanten op hun gemengd bedrijf, volgens de regels van de natuur en de certificatie-instelling Ecocert, met wat schapen en legkippen.

Wouter laat het maken van 3000 zoete aardappelplantjes even liggen om te vertellen hoe het gezin in 2016 een goedlopend bedrijf in Nederland achterliet. Ze konden het niet eens worden over de voorwaarden om de boerderij over te nemen waar ze de grond al jaren huurden. Dat was geen licht besluit, er was een fijne klantenkring, maar de afhankelijkheid van de wensen van de eigenaar voelde echter al een tijdje benauwend. Op andere plekken in Nederland grond en gebouwen financieren op basis van de opgebouwde klantenkring zag de bank wel zitten, maar zette volgens Wouter en Marieke het bedrijfssysteem te veel onder druk.

In Frankrijk wordt landbouwgrond niet zonder inmenging van een Franse overheidsorganisatie verkocht en heeft het gezin voor de prijs van een Nederlands rijtjeshuis, een boerderij met 15 hectare land gekocht. Dit geeft veel autonomie en ook mogelijkheid te pionieren. Dat was wel nodig, want het opzetten van een korte keten, is wel een struggle geweest. In NL verkochten ze 200 groentepakketten direct aan de klant maar in Frankrijk bestond dat systeem niet of nauwelijks. Wouter en Marieke zeiden de eerste jaren overal ‘Oui’ tegen en reden van hot naar her om hun producten op markten en aan schoolkantines te verkopen. Dat was uitputtend omdat het werk op de boerderij ook moest gebeuren, maar gelukkig werken ze nu met een aantal trouwe lokale biologische speciaalzaken.

Hun ‘gepionier’ heeft ook veel inzichten gebracht, heel belangrijk nu er meer tuinbedrijven in de regio zijn bijgekomen, en ze weer moeten aanpassen. Vanwege de hoge financiële autonomie kan dit en sinds 2024 telen ze uitsluitend herfst- en wintergroenten zoals wortels, uien, zoete bataat, kolen en prei, dit doen hun collega’s minder. Deze heerlijke lang houdbare biologische groenten zijn op zondagochtend op de markt van Objat te vinden en dagelijks in de Biocoop-winkels in Brive, Malemort en Saint Yrieix.

Ze slaagden erin een boerderij te kopen die paste bij hun ‘ingebakken’ biologische manier van bedrijfsvoering. Er waren veel heggen, een beek, moeras, een boomgaard met hoogstammen en ook bos. Allemaal natuur elementen waar zij, de bijen en andere belangrijke diersoorten heel blij mee zijn. Met hun extensieve teelplan en gebruik van groenbemesters, kan de bodem mooi ‘werk’ doen. Ze moesten wel een irrigatie meertje graven maar het nieuwe watertje werd snel bevolkt door libellen, ringslangen en vuursalamanders, dat deel van het land is dus zelfs rijker geworden. Een ander deel van het land is teruggegeven aan de natuur en daar ontstaat op een natuurlijke manier broekbos.

Als kleine producent, -ze telen maar op 3 hectare en laten de rest bos en gras-, en samen met ongeveer 200 tuinders, zijn ze lid van een biologische boerenorganisatie in de regio, Agrobio Perigord. Ze delen er hun ervaringen en tips, en die organisatie ondersteunt de kleine producenten via de media ook in de landelijke politieke dialoog. Wouter voelt zich daardoor in Frankrijk vertegenwoordigd, maar is juist lid van Caring Farmers in NL omdat hierdoor boeren die goed bezig zijn, op de kaart gezet worden. Dat is enorm inspirerend. Ook al werken ze op redelijke afstand van Nederland, Wouter en Marieke voelen zich middels Caring Farmers nauw verbonden met Nederlandse boeren die ook een soms eenzame transitie doormaken maar ondanks uitdagingen duidelijk “Caring’ blijven en zijn.

Als pioniers kunnen Wouter en Marieke zelf de technische informatie wel vinden hoe vanuit hun natuurlijke visie hun bedrijf te voeren, maar ze hebben de wens om juist met anderen van gedachten over de ethiek van het boeren te wisselen. Ze vinden dit gelukkig bij hun klanten, maar weten ook dat er enorm veel diep ‘gewortelde’ ethiek zit bij de meeste boeren. Zeker nu het middels sociale media lijkt alsof er weinig geduld, begrip en steun is voor elkaar in Europa, vinden ze het belangrijk uit te zoeken waar die zo waardevolle goede ethiek vandaan komt en of dit ook gezamenlijk ingezet kan worden voor meer- en beter natuur-inclusief boeren.