De Biesterhof is een bijzonder landbouwproject dat zich uitstrekt over 25 hectare in de Ooijpolder en Duffelt bij Nijmegen. Hier verbouwen Howard Koster, Claudi Rudorf en Eline Wielemaker op biologische wijze voedsel, verbeteren ze de bodem en biodiversiteit, en bouwen ze aan een betrokken gemeenschap. Het land, eigendom van coöperatie Land van Ons, biedt ruimte aan een divers landschap met akkerbouw, fruit- en notenbomen, bessenstruiken, kruiden en zelfs twee voedselbossen.
De boerderij is niet alleen gericht op het verbouwen van voedsel, maar ook op het betrekken van mensen bij duurzame landbouw. “Ons doel is om een systeem te bouwen dat weerbaar en divers is, zodat het niet alleen voor ons, maar voor de hele gemeenschap werkt,” legt Howard uit. “We willen laten zien dat voedselproductie hand in hand kan gaan met zorg voor natuur en landschap,” vertelt Howard. “In Nederland hebben boeren een sleutelpositie in het herstel van biodiversiteit, en wij hopen hier een voorbeeld van te zijn.”
Howard’s weg naar de Biesterhof begon na een carrière van elf jaar als officier bij de landmacht. In 2017 maakte hij een opmerkelijke overstap en ging biologische landbouw studeren in Wageningen. “Ik wilde een actieve rol spelen in de transitie naar een duurzaam voedselsysteem,” zegt hij. Zijn ervaring in de landmacht heeft wellicht een onverwachte plus opgeleverd: “Tijdens het sollicitatieproces dachten boeren dat ik wel bestand zou zijn tegen uitdagingen en tegenslagen.” Ook Claudi brengt waardevolle kennis mee en richt zich op de sociale kant van duurzame landbouw. Samen vormen ze een complementair team, wat bijdroeg aan hun selectie door Land van Ons.
Het opstarten van de Biesterhof was een intensief proces. Het land, gekocht in 2021, had geen agrarische bestemming, wat betekende dat Howard en Claudi in 2022 vooral bezig waren met verkenningen, overleg en het ontwikkelen van een bedrijfsplan. Daarnaast waren ze ook druk met teambuilding en sloot Eline aan in het kernteam. Pas in 2023 begonnen ze met de daadwerkelijke bewerking van de grond. “Het voelt alsof we een nieuwe boerderij bouwen in een systeem dat vooral is ingericht om boeren te laten stoppen,” aldus Howard.
Samenwerken
Naast uitdagingen op het gebied van regelgeving, investeerde het team veel tijd in het opbouwen van een netwerk. Ze werken samen met buren, lokale boeren en partners zoals de Wageningen Universiteit, waar de Biesterhof fungeert als proeftuin voor bodemonderzoek. En al duurde het even, de Biesterhof is ook aangesloten bij Caring Farmers. “De doelstellingen van Caring Farmers sluiten goed aan bij onze visie,” zegt Howard, “Echter we hadden enkele twijfels omdat we een ander aangesloten bedrijf dat we kennen niet zo ‘Caring’ leek te zijn.”
Howard legt uit dat de houding van de Caring Farmers-organisatie om zulke informatie te gebruiken om het betreffende bedrijf bij te staan richting echte verbetering, sterk aanspreekt. “Ook vinden we het belangrijk dat Caring Farmers veel aandacht geeft aan regeneratieve landbouw, want dit biedt boeren de kans om stapsgewijs te verduurzamen. Het is een praktisch alternatief voor veelal kostbare certificering en andere uitdagingen waar veel boeren mee worstelen om in transitie te gaan.”
Een bijzonder samenwerkingsvoorbeeld is die met biologische varkensboer Bert Pappot. Hij levert gratis biologische mest aan de Biesterhof, terwijl Howard en Claudi stro van hun akkerbouw aan zijn varkensbedrijf leveren. Zo bouwen ze aan een circulaire relatie die iedereen versterkt. “Bert vroeg me een paar keer of wij al lid waren van Caring Farmers,” lacht Howard. “Komend van zo’n fijne en begane man, gaf de doorslag.”
De grotere missie
Howard heeft een uitgesproken visie op de toekomst van landbouw. “Voedsel is een gemeenschappelijk belang, maar het wordt tegengewerkt door privaat grondbezit en torenhoge prijzen. Het is belangrijk dat we met zijn allen onderkennen dat als we gezond, duurzaam voedsel als een gemeenschappelijk belang zien, dit niet los gezien kan worden van de grondprijzen voor landbouwgrond. Deze worden nu volledig aan de vrije markt overgelaten. Dit is niet een houdbaar systeem. Hij pleit dan ook voor een systeem waarin grond toegankelijker wordt gemaakt voor regeneratieve landbouw.