Farmers aan 't woord

Jan en Ben Ham

Gebroeders Ham vof

akkerbouw
Nieuw Vennep

De gebroeders Ham

Geboren en getogen in Haarlemmermeer, op de plek waar zij nu nog steeds wonen, runnen de broers Jan (1965) en Ben (1968) Ham samen een akkerbouwbedrijf, de Elisabeth Hoeve in Nieuw Vennep.

 Jan en Ben zijn de vierde generatie van de familie De Vlieger, die al vanaf eind negentiende eeuw op deze plek boeren. De liefde voor het boerenbedrijf is dus via de genen overgedragen en zit stevig verankerd in het DNA van de gebroeders Ham.

 Het bedrijf

Op de boerderij staat de akkerbouw nog altijd centraal: de broers telen op 90 hectare aardappelen, tarwe, uien en suikerbieten. Uitbreiden is in de drukke Haarlemmermeerpolder niet mogelijk en daarom volgde de vraag: “Wat geeft ons bestaansrecht op deze plek en wat wil de omgeving van ons? We vinden dat we moeten open staan voor samenwerken met anderen in de omgeving. Er kwam een boerderijwinkel waar we niet alleen onze, maar ook producten van collega boeren verkopen. Producten waar we achter staan, die een verhaal hebben”.

Sinds 2020 is er op 2 hectare een moestuin aangelegd met alle denkbare groentes. Het werkt als een CSA, een zelfoogst-tuin voor abonnementhouders en deze wordt gerund door een werkgroep. 82 gezinnen maken gebruik van onze pluktuin. Wij vinden het een prachtig leerproces, de moestuin is biologisch en dat wat we in het klein zien lukken, nemen we in het groot mee de akkerbouw in. Prachtig om te zien hoe we kunstmest aan het afbouwen zijn en met bokashi de akker verrijken. In de aardappelteelt bestrijden we het onkruid nu mechanisch en niet meer met onkruidverdelgers.

Toekomst

Het boerenbedrijf is door de jaren heen veranderd, en Jan en Ben hebben vanuit ondernemerschap en de liefde voor het boerenvak gezorgd dat er ingespeeld is en wordt op veranderende tijden. En in deze tijd is uitbreiden om de kostprijs laag te houden niet mogelijk, en niet de manier: “Wij willen de boerderij van de buurt zijn. De boerderij van de mensen. We zoeken de verbinding met de burger op. Naast de Elisabeth hoeve runnen we nog een zorgboerderij. Dat doet voornamelijk de vrouw van Jan, Marianne. We bieden dagbesteding aan volwassenen en ouderen en kunnen dat fijn combineren met allerlei leuk klussen op de boerderij. Van moestuinieren, meel malen van het graan dat van de akker komt (en waar de bakker dan weer lekker brood van bakt) tot helpen in de winkel of het maken van jam. Het is heel mooi om zo met elkaar samen te werken”.

We werken ook samen met schoolklassen en geven excursies om kinderen bewust te maken waar hun voedsel vandaan komt. Onze excursie heet: “Van aardappel tot patat”. Een wandeling over het land, het bekijken van de planten, de dieren die eromheen leven. In de schuur leren we over machines en we sluiten af door van patatjes te smullen die we van de eigen aardappelen gemaakt hebben.

Langs de velden en onze akkers loopt ook een wandelpad van ca 4 km, die bezoekers kunnen lopen. Het pad loopt langs het Venneperhout en geeft burgers, consumenten meer feeling en verbinding met het land en de akker.

Krachten bundelen

We doen mee met Voedselvisie Noord Holland dmv het voeren van regeneratieve landbouw. We beheren een deel van het Venneperhout en gebruiken het maaisel uit het gebied als meststof voor de akkers. Op zo’n manier sluiten we de kringloop weer een stukje en dragen we bij aan een gezonder voedselsysteem.

Jan is aangesloten bij de BoerenRaad, lid van Transitiecoalitie Voedsel en tevens een van de initiatiefnemers van het plan BoerenPerspectief. Het plan wil voortbouwen op de vele, bestaande bottom up-initiatieven en netwerken die er al zijn in Nederland. Er zijn al zoveel goede bottom up-initiatieven; de toegevoegde waarde van het plan BP is om al dat goede zodanig te verknopen en verspreiden dat het totaal wordt versterkt en iedere boer kan worden bereikt en bediend. Het zou mooi zijn als meerdere kleinere boeren in de Nederlandse voedselproductie gaan voorzien.

Waarom Caring Farmers?

Wij zijn een gangbaar bedrijf. Maar we willen graag een positie innemen in de groep Caring Farmers, laten zien dat we graag verder willen. Maar er is een groot gat tussen de koplopers en de boeren die wel willen. We zouden graag zien dat die koplopers zich omdraaien en de boer die breder wil kijken meenemen in dat proces. Nu is het gat tussen gangbaar en biologisch (dynamisch) groot, en door aan te sluiten en ons mee te laten voeren met de koplopers, zou dat gat wellicht kleiner kunnen worden.

Neem ook eens een kijkje op  Facebook.