Caring Farmers pleit voor brede bufferzones rondom natuurgebieden om de natuur te beschermen tegen stikstof en bestrijdingsmiddelen. Waar de overheid inzet op bufferzones van 250 meter, juicht Caring Farmers het voornemen van provincie Gelderland toe om te kiezen voor 500 meter. Al vragen we ook om goed uit te zoeken of 500 meter wel voldoende is, en mogelijk 1000 meter juridisch beter stand houdt. 

Daarnaast is het belangrijk dat er heldere regels voor agrariers komen in deze zones en voldoende flankerend beleid om boeren te ondersteunen. Als Caring Farmers doen wij een voorstel voor welke bedrijfsprofielen gewenst zijn in de bufferzones en hoe daar te komen. Zie ook: 

• brief aan de provincie Gelderland
• brief aan de Tweede Kamer in verband met het stikstofdebat op 21 mei.
• brief aan IPO. 

 

De staat van de natuur is zeer zorgelijk, en dat heeft gevolgen voor de landbouw die afhankelijk is van die natuur voor bestuivende insecten. Om de natuur te beschermen en herstellen, is een bufferzone rondom Natura2000 gebieden de meest logische keuze om voortvarend mee aan de slag te gaan. Landelijk is het startpakket ‘Nederland van het slot’ gepresenteerd met een voorgestelde zone van 250 meter. De afwijking van de provincie Gelderland om voor 500 meter te kiezen, begrijpen wij goed.

Wij raden aan om eerder aan de ruime kant te zitten dan te krap omdat we denken dat een gedegen aanpak de beste kans heeft om de bestaande PAS melders te legaliseren, nieuwe PAS melders in de toekomst te voorkomen en daadwerkelijk de beoogde doelen te behalen. Caring Farmers verzochten vorige week de provincie om goed te onderbouwen waarom zij provincie kiest voor 500 meter zodat helder wordt of dit ook juridisch stand houdt en zekerheid biedt op de lange termijn. Of dat wellicht een nog grotere bufferzone nodig is van 1000 meter. Ook het kabinet raden wij dit aan. 

De volgende belangrijk stap is, is dat het voor boeren helder wordt welke bedrijfsprofielen gewenst zijn in de bufferzones en welke moeten zich aanpassen, verkassen of zich laten uitkopen. En dat boeren hierbij geholpen worden met ruime sociale regelingen.

Voorstel
Caring Farmers doet als spreekbuis voor de extensieve boeren in Nederland een voorzet. Bij Caring Farmers zijn 400 boeren aangesloten die zich uitspreken voor een duurzaam voedselsysteem. Wij zijn een van de weinige organisaties die keuzes maken (ook moeilijke), en daarbij niet alleen de belangen van de voedselproducenten meewegen maar ook de belangen van de natuur, klimaat, dieren en gezondheid van de volgende generaties.

Wij laten ons minder remmen door ongefundeerde argumenten over de economie en belangen van de voedselindustrie, want ook die systemen kunnen in transitie. Er zijn voldoende rapporten die hebben aangetoond dat het belangrijk is om nu te investeren in een schone samenleving en gezonde planeet en dat die investeringen zich op middellange en lange termijn terugverdienen in lagere zorg-, milieu-, natuurherstel en klimaatkosten. 

Wij gaan er dan ook vanuit dat boeren die hun bedrijfsvoering moeten aanpassen of stoppen, hiervoor royaal en sociaal worden vergoed. Arbeid kan zich verplaatsen van de voedselindustrie naar de primaire voedselproductie.

We hebben de bedrijfsprofielen die zijn gewenst in bufferzones onderverdeeld in drie categorieën: onbeperkt gewenst, beperkt gewenst en ongewenst.

Onbeperkt gewenste agrarische bedrijfsprofielen in bufferzones

• • Agroforestry systemen en rationele voedselbossen

• • Biologische teelt van bomen en struiken.

• • Biologische en biodynamische vollegrondsteelten met 10% groenblauwe dooradering (en/of andere bedrijfstypes die aantoonbaar aan dezelfde voorwaarden – geen kunstmest en geen synthetische bestrijdingsmiddelen – voldoen)

• • Biodynamisch melkvee en biologisch melkvee tot 1,5 GVE/ha

• • Extensieve begrazing van overig vee tot 1,7 GVE/hectare zonder gebruik van chemie (kunstmest, gewasbeschermingsmiddelen) op kruidenrijke weilanden met landschapselementen. Gebruik van ontwormingsmiddelen en andere medicijnen wordt zoveel mogelijk voorkomen en vervangen door natuurlijke middelen.

• • Kleinschalig veehouderij: tot 500 kippen; tot 30 varkens; tot 100 geiten. Bomen en struiken in de uitlopen; geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen; gebruik van ontwormingsmiddelen en andere medicijnen wordt zoveel mogelijk voorkomen en vervangen door natuurlijke middelen.

• • Combinaties van bovenstaande.

Beperkt gewenste agrarische bedrijfsprofielen in bufferzones

• • Biologische varkens, kippen en koeien ter ondersteuning van de biologische plantenteelt in de regio. Hierbij dient wel een grens gesteld te worden aan het aantal varkens per strekkende kilometer bufferzone. Het zou helpen als bedrijven worden omzoomd door landschapselementen, ook als dit vanuit landschappelijk cultuurhistorisch oogpunt in eerste instantie als minder wenselijk gezien wordt. Gebruik van ontwormingsmiddelen en andere medicijnen wordt zoveel mogelijk voorkomen en vervangen door natuurlijke middelen.

Niet gewenst in de bufferzone

• • Intensieve veehouderij

• • Gangbare teelten met gebruik van kunstmest en/of bestrijdingsmiddelen.

AANBEVELINGEN

• • Wees streng maar sociaal.

• • Per direct geen nieuw- of verbouw die niet aan bovenstaande voldoet.

• • Help boeren die willen stoppen; investeer vooral in de blijvers.

• • Beloon boeren goed voor goed landschapsbeheer.

• • Maak vrijkomend agrarisch land beschikbaar voor extensivering met langlopende contracten.

• • Help met opzetten van korte ketens.

• • Ondersteun en stimuleer duurzame bedrijfsverbreding.

• • Maak eenzelfde strenge maar sociale ranking voor overige bedrijven (industrie, verkeer etc).
  • Vrijkomende agrarische bebouwing en gronden: Stel waar mogelijk het erf, huiskavel en (een deel van) percelen beschikbaar voor natuurinclusieve gemeenschapsboeren uit initiatieven zoals Lenteland, Herenboeren, Land van Ons etc.