Farmers aan 't woord

Foto: Esther Meijer

De Hooilanden

melkvee, vleesvee
Bennekom

In de Gelderse Vallei, op een steenworp afstand van het natuurreservaat de Binnenveldse Hooilanden, ligt het bedrijf van Floor de Kanter. Samen met haar man Lodewijk boeren zij op boerderij De Hooilanden in Bennekom. Niet alleen een biologische melkveehouderij met gemiddeld 70 koeien, maar ook zorgboerderij, vergaderlocatie en winkel voor eigen boter, kaas en vlees. Zij willen bijdragen aan een systeemverandering, met kleine stapjes voorwaarts.

Aan de keukentafel vertelt Floor dat de eigenlijke boerderij 650 meter verderop ligt: “Kijk, daar tussen de bomen kun je de boerderij van de opa en oma van Lodewijk nog zien liggen. Wij zitten hier in de knechtenwoning. De vader van Lodewijk nam het bedrijf over en specialiseerde in melkveehouderij, zo ging dat in die tijd: meer en groter. Lodewijk had geen ambitie om dat over te nemen en studeerde Civiele Techniek. Ikzelf studeerde Landschapsarchitectuur aan de Wageningen Universiteit toen ik hem leerde kennen. Samen ontwikkelden we het idee om toch iets te doen met de boerderij en het land, maar dan niet op de intensieve manier. Vanaf 2004 werken we op basis van onze eigen visie: biologisch, lokaal, mét de mensen en niet afhankelijk van de wereldmarkt.” Op De Hooilanden lopen lichtere blaarkopkoeien, die in het voorjaar kalveren en 24 uur per dag puur gras eten. Verder wordt de melk, boter, kaas en vlees aan huis verkocht en biedt het dagbesteding door mensen mee te laten werken op de boerderij.

Traditioneel

Dat was niet makkelijk in het begin. Biologisch werd totaal niet gestimuleerd en ook Campina was niet enthousiast. In de omgeving van de Gelderse Vallei – waar traditioneel vooral gangbaar wordt geboerd – was men ook afwachtend. “Toch zie je dat onze boodschap wel landt”, vertelt Floor. “De omgeving ziet dat we in korte tijd veel hebben geleerd en dat we het goed doen. Dat zorgt voor respect waardoor men nu ook open staat voor hóe we het doen.”

Vertrouwen

Een groot verschil met gangbaar is ook de wijze waarop De Hooilanden burgers betrekt bij haar bedrijf. De verkoop van rauwe melk en kaas vindt plaats in vertrouwen. De eerste keer maakt de klant een afspraak en krijgt een rondleiding op het bedrijf. Vervolgens kunnen klanten zelf hun producten kopen, zonder dat Floor of Lodewijk daar bij aanwezig is: “Klanten spreken ook over “onze boerderij”, ze voelen zich erg betrokken. Ook hebben we een coöperatie opgericht, waarbinnen mensen investeren, tegen het rendement van de pacht, waardoor het voor ons financieel makkelijker wordt.”

Leren van anderen

Floor en Lodewijk hebben zich aangesloten bij Caring Farmers toen de stikstofdiscussie speelde: ”Ik vond het gangbare geluid teveel met de hakken in het zand. Caring Farmers laat zien dat het ook anders kan. Ik vind het ook heel goed dat iedereen welkom is, of je nu wilt leren van anderen of al verder bent in de richting van meer natuurinclusief. En dat er altijd een realistisch financieel verhaal moet zijn, heel goed dat dat ook wordt uitgedragen.”

Visie

In de toekomst willen Floor en Lodewijk met hun bedrijf meer natuurinclusief worden, meer richting kringloop. “We willen ook antibiotica vrij, tenzij het echt nodig is, natuurlijk. De koe mag niet onnodig lijden”, aldus Floor. Ze ziet te toekomst positief in, maar heeft ook nog wel enkele zorgen: “De gemeente Ede groeit en heeft plannen om een paar kilometer verderop uit te breiden met bedrijfsgebouwen. Ik hoop maar dat ze niet teveel uitbreiden en er ook ruimte blijft voor biologische boeren en landschapsbeheer.” In gesprekken met lokale politici werd haar duidelijk dat er niet altijd visie aanwezig is op het ruimtegebruik. “De politiek laat zich erg leiden door de individuele kiezer, waardoor geen goed doordacht beleid van de grond komt. Bijvoorbeeld, het geld – veel geld – dat geïnvesteerd is in het natuurgebied van de Binnenveldse Hooilanden, had volgens mij beter besteed kunnen worden aan de boeren die in dit gebied zitten. Als je hen daarmee had kunnen ondersteunen allemaal een stap extensiever te worden, had dat meer gedaan voor de biodiversiteit in het gehele binnenveld, daar staan boeren echt wel voor open. Nu hebben we een natuurreservaat temidden van intensieve landbouw. Dat schiet toch niet op?”

Spannende stap

Het is Floor wel duidelijk dat burgers een belangrijke rol spelen in de transitie van de landbouw. “Als de politiek gevoelig is voor de mening van de burger, dan hebben wij burgers nodig om de overheid in de goede richting te sturen. Daarom proberen wij de burger in ons bedrijf te halen. Voor veel boeren is dat een spannende stap, maar ik vind dat we een goed verhaal hebben. Onze functie is voedselproducent en dat is een zinvolle functie voor alle burgers. Wij gaan graag in gesprek en zorgen ook dat we weten waar het over gaat. Niet met de kop in het zand.”