Veel bezoekers die nog nooit op een buitenvarkensbedrijf waren geweest, waren blij verrast. De varkens waren veel groter dan verwacht, de biggetjes krioelden lekker bij hun moeder en de dieren hadden veel ruimte.
Tien varkensboeren van het platform GoedGehouden openden op 4 oktober, Dierendag, hun erf voor publiek. Hun doel: laten zien hoe een varken écht goed gehouden wordt. Alhoewel, “deuren openen” is bij deze boeren nauwelijks nodig – de varkens leven immers het grootste deel van hun leven buiten, met volop ruimte om te wroeten, zonnen en rollen in de modder.
Ondanks het wisselvallige weer trokken veel bezoekers eropuit. Gezinnen, buurtbewoners en nieuwsgierige vleesliefhebbers wandelden over erven, luisterden naar bevlogen verhalen van boeren en zagen met eigen ogen hoe respectvol en natuurlijk deze dieren worden gehouden.
“Het weer heeft gelukkig grotendeels meegezeten en we hebben een erg leuke middag gehad,” vertelt Coen van Oerwroeters tevreden. “Veel positieve reacties over het concept van GoedGehouden, en de kids vonden het voeren fantastisch.”
Ook Neeltje van Boerderij Brizljan kijkt met plezier terug: “Ondanks het stormachtige weer waren er meer bezoekers dan verwacht, veel nieuwe gezichten en klanten door de aandacht in de media. Het was erg geslaagd!”
En Bibi van Wroetende Varkens vult aan:
“Het waren allemaal mensen die nog niet eerder waren geweest – bedankt voor de organisatie!” De open dag bood niet alleen een kijkje in het boerenleven, maar ook een kans om bewuster na te denken over waar ons eten vandaan komt.
De Goed Gevulde – kringloopdenken en dierenwelzijn hand in hand
In Halle (Gelderland) runnen Inge Vleemingh en haar man Heimen Vos hun natuurinclusieve boerderij De Goed Gevulde. Ze combineren akkerbouw met dierhouderij en proberen steeds de kringloop te sluiten – werken met, niet tegen, de natuur. Hun bedrijf maakt deel uit van het GoedGehouden-platform, waar dierenwelzijn centraal staat.
“Ik vond het vooral leuk dat onze bezoekers de tijd namen om te komen kijken en vragen te stellen,” vertelt Inge. “De kinderen hadden veel plezier in het voeren van de dieren met de reststromen die we hadden klaargezet.”
De open dag bracht hier een gemoedelijke sfeer: bezoekers wandelden over het erf, kinderen lachten bij het voeren van de dieren, en overal klonk trots over een manier van boeren die mens, dier en natuur verbindt.
De Wijckse Hoeve – leven met de Mangalitza’s
Boerin Monique en Boer Arthur van De Wijckse Hoeve begonnen in 2019 bescheiden met vier varkens, nadat ze hun hart verloren aan het Mangalitza-varken, een Hongaars-Servisch ras dat bekendstaat om zijn krulletjesvacht en rustige aard. Inmiddels lopen er zo’n 30 tot 40 dieren rond, samen met kippen, eenden en kalkoenen, allemaal met volop ruimte om te scharrelen.
De varkens leven in familiegroepen, spelen, rennen en rollen in de modderpoel. Tijdens de open dag zorgden de vele bezoekers — vooral kinderen met wat lekkers in hun handen — voor extra levendigheid. “Bij ieder nieuw bezoek lieten de varkens zich horen: breng maar hier, dat lekkers!” lacht Monique.
De boer en boerin kennen hun dieren bij naam. Ze worden dagelijks gekroeld en verzorgd, en dat is te zien aan de rust die ze uitstralen. Toch zijn het ook productiedieren, en daar is Monique eerlijk over:
“De varkens gaan tussen de 18 en 24 maanden naar de slacht. Zonder stress. We parkeren de aanhanger waarin ze vervoerd worden al een tot twee weken van tevoren in het weiland, zodat ze eraan gewend raken. Op de dag zelf zijn ze heel relaxed. We gaan ook altijd zelf mee tot in de slachterij. En natuurlijk vinden we die dag moeilijk, maar als je vlees eet, moet dat van een dier komen dat een goed en vrij leven heeft gehad. Daar zorgen wij voor.”
Tijdens de open dag konden kinderen een speurtocht doen, terwijl volwassenen luisterden naar het verhaal van Arthur en Monique over een eerlijk stukje vlees. Een bezoeker merkte lachend op hoe luid varkens kunnen ruziën, en bij de afsluitende quiz bleek dat bijna iedereen dezelfde foute antwoorden gaf – bijvoorbeeld dat er meer varkens dan honden in Nederland zijn, of dat zeugen nesten bouwen voor ze gaan biggen.
Buitengewone Varkens – vrij wroeten voor een eerlijk stuk vlees
Bij Buitengewone Varkens wroeten onder een stralende zon twee zeugen met hun biggetjes in de modder, terwijl drie drachtige zeugen zich behaaglijk nestelen in vers stro. Cas den Boer en Josse Haarhuis leiden kleine groepjes bezoekers rond over hun erf. Toch vertellen de jonge boeren met zichtbaar enthousiasme over hun bedrijf. Hun Berkshire- en Duroc-varkens leven verspreid over heel Nederland, waar ze vrij kunnen wroeten en hun eigen eten zoeken, aangevuld met geredde producten uit de menselijke voedselproductie.
Na zo’n acht tot tien maanden worden de dieren diervriendelijk geslacht. Het vlees verkopen Cas en Josse zelf, rechtstreeks aan restaurants en particulieren.
“Vroeger aten we het vlees dat tegen de houdbaarheidsdatum zat zelf op, maar dat lukt al niet meer,” vertelt Josse trots. De twee hopen meer samen te werken met andere boeren met buitenvarkens.
Naast hun boerderijwerk organiseren de mannen ook jaarlijkse diners in de tuin, onder de lindebomen. Chef-koks van restaurants die hun vlees afnemen, koken dan een zevengangenmenu waarvan de opbrengst bijzondere projecten financiert.
“Met de opbrengst van vorig jaar hebben we bomen gekocht en op ons erf geplant,” vertelt Cas glimlachend. Een combinatie van vakmanschap, respect voor het dier en een flinke dosis creativiteit – precies waar GoedGehouden voor staat.
Een dag vol verbondenheid
De GoedGehouden Open Dag liet zien hoe divers en inspirerend de aangesloten boeren zijn, maar vooral hoe groot hun gezamenlijke betrokkenheid is bij dierenwelzijn, duurzaamheid en eerlijke voedselproductie. Bezoekers gingen naar huis met volle harten, vuile laarzen en een hernieuwd respect voor de boer – en voor het varken.
En de media wisten het bericht te waarderen:
- De Goed Gevulde in Boerderij
- Kees Scheepens in het Eindhovens Dagblad
- Coen Landheer in het AD
- Aankondiging
- Aankondiging Bergen
- Aankondiging Achterhoek
Meer info over alle GoedGehouden boeren
Fotos Sabine Grootendorst