Als Caring Farmers hebben we de volgende inbreng geleverd voor de publieksconsultatie op het Klimaatplan 2025-2035 van het kabinet-Schoof:
Geacht kabinet,
Als Caring Farmers maken we onze grote zorgen om klimaatverandering en daardoor
ook over het gebrek aan urgentie bij het Kabinet. Het huidige Klimaatplan is
onvoldoende om de bestaande doelen te halen, en de bestaande doelen zijn al lang
achterhaald door de werkelijkheid.
Boeren hebben al volop te maken met klimaatverandering: de afgelopen jaren
hadden zij al te maken met mislukte oogsten door extreem droge en extreem natte
perioden. Ook in andere landen krijgen boeren steeds vaker te maken met mislukte
oogsten. De ramp rondom Valencia halverwege november is daar een schrikbarend
en zorgwekkend voorbeeld van. Een gebied zo groot als Westland, midden in de
groentetuin van Europa is ondergelopen. Dit zullen wij gaan merken in de schappen.
Klimaatverandering gaat steeds sneller, de anderhalve graad is inmiddels aangetikt.
Er is een belangrijke reden waarom in Parijs is afgesproken om onder de anderhalve
graad te blijven: het verschil tussen anderhalve en twee graden opwarming is
gigantisch. Bij twee graden kan in grote delen van Afrika geen voedsel meer worden
geproduceerd en zullen drinkwatertekorten zo ernstig toenemen dat vele honderden
miljoenen mensen op zoek gaan naar een ander onderkomen. Dat zal hier leiden tot
nog meer polarisatie en uiteindelijk tot oorlog. Twee graden opwarming leidt ook tot
het verdwijnen van koraal en daarmee de 30% van de vissoorten die daarvan
afhankelijk zijn en dat zorgt voor grote voedseltekorten bij alle diersoorten en
mensen die hoger in die voedselketen staan. Om voedselzekerheid op de lange
termijn te garanderen, is stevig klimaatbeleid onmisbaar.
Nederland is een vruchtbaar land en wij kunnen veel mensen voeden. Maar nu
voeden we vooral vee. Als de Atlantische golfstroom stil komt te liggen, iets waar
wetenschappers keer op keer de noodklok over luiden, wordt Nederland tijdelijk
kouder en droger met een verwachtte teruggang van landbouwproductie met 30%.
Het zou het kabinet sieren wanneer zij zouden luisteren naar de duizenden
wetenschappers, hun eigen ambtenaren en het merendeel van de bezorgde
Nederlanders dat meer klimaatactie wil.
Alle uitstoot die nu nog wordt toegelaten, blijft nog tientallen jaren in de atmosfeer en
stapelt zich op. Dit kunnen we niet allemaal over laten aan de volgende generaties.
Het is NU tijd om behalve CO2 uitstoot te beperken, ook zo veel mogelijk CO2 vast te
leggen.
Niets doen is op termijn veel duurder en hoe langer het Kabinet wacht met
maatregelen hoe moeilijker de maatschappij het krijgt. Het mooie is dat er vele
maatregelen zijn te bedenken, die niet alleen bijdragen aan de klimaatopgave, maar
die tegelijkertijd ook helpen voor een gezondere bodem, mooiere natuur, schoner
water, schonere lucht en gezondere mensen.
Als Caring Farmers pleiten wij heel dringend voor integrale oplossingen voor
meerdere opgaven:
- Stop z.s.m. subsidies en vrijstellingen voor fossiele brandstoffen, en belast
vervuilers. - Alle sectoren – industrie, verkeer, landbouw, gebouwde omgeving – evenredig aan de bak; zet een paar grote stappen zoals sluiten van Tata Steel.
Niet alles kan meer, en het is tijd om moeilijke keuzen te maken. Om maar wat
voorbeelden te noemen: geen groei Schiphol, geen Lelystad Airport en geen
verbreding van de A27 ten koste van Amelisweerd. - Zet in op een versnelde eiwittransitie en een gezonde voedselomgeving. Boeren
produceren gezonde producten, maar wat de supermarkt in de aanbieding doet
is ultrabewerkt, te veel suiker, vet en dierlijk eiwit. Met als gevolg: een dieet dat
ongezond is voor mens, dier en planeet. Help Nederlanders gezonder eten door
een verlaging van BTW op biologische producten, groente en fruit. Tegelijkertijd
kan een heffing op vlees en zuivel bijdragen aan een gezonder dieet en de
opbrengsten van deze heffing kunnen worden gebruikt om de veehouderij te
extensiveren, krimpen en dierwaardig te maken. - Zet niet in op dure technieken voor mestverwerking (Renure, mestvergisting, etc.) waardoor boeren nog meer vast komen te zitten in het huidige financiële
systeem, maar zet in op een grondgebonden veestapel en een kunstmestvrije
melkveehouderij. Mest is belangrijk: uit onderzoek van Topmest blijkt dat de
extensieve melkveehouderij met kruidenrijk grasland en veel weidegang, veel
gezondere drijfmest produceert met veel lagere ammoniak uitstoot.
Akkerbouwers kunnen hier op de lange termijn hun bodems beter mee voeden
dan met kunstmest. - Voedselzekerheid op de lange termijn is topprioriteit: zet landbouwgrond en
kassen in voor de productie van humaan voedsel, niet voor veevoer of voor
gangbare sierteelt. - Stuur en beloon boeren voor een lagere uitstoot per hectare, in plaats van op kilo product. Om de landelijke uitstoot te laten dalen, zal de uitstoot per hectare
omlaag moeten. Extensieve boeren doen dit al, terwijl ze tegelijkertijd ook beter
zorgen voor dier en natuur. - Betaal boeren voor de zorg voor het landschap, verhogen van het waterpeil in veen en voor meer bomen. Dit is een investering die zich terugverdiend. Denemarken heeft net laten zien dat zij klimaatverandering wél serieus nemen door het besluit te nemen dat grote delen van het Deense veengebied zullen worden omgezet in natuur.
- Zet vol in op biobased bouwen en geef hiermee akkerbouwers een duurzaam
verdienmodel. - Zet maximaal in op biologisch en dierwaardig. Caring Farmers en de
Dierenbescherming lieten met een maatschappelijke kosten en batenanalyse
berekenen dat een dierwaardige veehouderij de staatskas 2 miljard euro per jaar
kan opleveren plus meer brede welvaart. - Maak gebruik van de kennis van duurzame boeren. Zo blijkt uit 45 jaar onderzoek dat biodynamische boeren 85% van de opbrengst van gangbare boeren behalen met slechts 8% van de chemie, 64% van de energie en 57% van de mest. Dat doen zij door maximaal in te zetten op gezonde bodems die meer CO2 opslaan en overigens daardoor ook beter bestand is tegen klimaatverandering. De biodynamische sector bestaat dit jaar 100 jaar, en heeft 100 jaar aan
praktische kennis over duurzame landbouw.
Bovenop bovenstaande punten die wat ons betreft onmisbaar zijn om voedselzekerheid zo lang mogelijk te garanderen voor Nederlanders, vragen wij het kabinet om een wettelijk bindend CO₂-budget te introduceren, vergelijkbaar met het Britse model, dat de uitstoot van broeikasgassen over periodes van vijf jaar limiteert. Ook vragen wij om deze nationale budgetten te vertalen naar sectorale emissieplafonds, ondersteund door wetgeving die sectoren verplicht om aan hun doelen te voldoen.
De meeste Nederlanders willen meer klimaatactie, maar zij kijken naar de overheid voor sturing en inspiratie. Durft u te doen wat er nodig is?
Namens 400 boeren aangesloten bij Stichting Caring Farmers
info@caringfarmers.nl
—————————————————————-
Koning Beatrix, Troonrede 1988: “Onze wereld lijdt onder ontbossing, woestijnvorming, vervuiling en vergiftiging van lucht, bodem en water, uitsterving van dier- en plantsoorten, aantasting van de ozonlaag die ons tegen gevaarlijke straling moet beschermen, en stijging van de temperatuur met bedreigende gevolgen, zoals de verhoging van de zeespiegel. Langzaam sterft de aarde en wordt het onvoorstelbare – het einde van het leven zèlf – toch voorstelbaar.
Waarschuwingen zijn er genoeg geweest…….”
