De Bonte Weide, waar Mart-Jan is opgegroeid, staat midden in het veenweidelandschap van de Krimpenerwaard: langgerekte kavels, sloten, bruggetjes en hele mooie natuur.
Juist die natuur zorgde ervoor dat hij op een andere manier wilde gaan boeren dan zijn vader. Na een stage bij een biologische melkschapenboerderij was hij om en besloot hij in 1999 hiervoor te gaan. Vanaf 2007 samen met Willy.
Ondanks hun goede zorgen moest in 2010 een gedeelte van de schapen in verband met de Q-koorts geruimd worden. Mart-Jan en Willy hadden even tijd nodig om dit te verwerken en een nieuw plan te bedenken.
Dat het weer een biologische veehouderij moest worden stond vast. Maar dan wel met nieuwe wensen, zoals het zelf maken van een eigen product en een winkel waar alle producten van de boerderij verkocht worden. Een jaar later waren de melkschapen vervangen door melkgeiten.
De geiten
Nu lopen er zo’n 320 melkgeiten vrij rond in de stal en de wei.
Aanvankelijk alleen Nederlandse witte geiten die onthoornd werden. Later kwam de Nederlandse bonte geit erbij. Deze geit behoort tot de zeldzame huisdieren en wordt niet onthoornd. Doordat bonte geiten een fellere aard hebben, hebben zij het nu in de stal voor het zeggen. Deze andere dynamiek levert een nieuwe uitdaging op voor Mart-Jan, maar daar houdt hij wel van!
De geiten krijgen grasklaver aangevuld met brok en granen.
Qua fokkerij hebben Mart-Jan en Willy een gesloten bedrijfsvoering. Zij kopen geen nieuwe bokken maar houden de bokken met een fokkerijplan aan.
De jonge geitjes groeien op tot melkgeiten.
De bokjes worden zelf groot gebracht totdat ze geslacht kunnen worden. Hiertoe besloten Mart-Jan en Willy na het zien van de levensomstandigheden van de bokjes bij een bokmester. Dat dit hen meer geld kost hebben zij er graag voor over.
Het eigen product: biologische rauwmelkse geitenkefir
Een gedeelte van de melk wordt op de boerderij verwerkt tot biologische rauwmelkse geitenkefir.
Kefir heeft een hoge voedingswaarde, is rijk aan probiotica en helpt bij de spijsvertering en een gezonde darmflora. Naast het bovenstaande bevat kefir nog veel meer mineralen en vitaminen.
Verkooppunten
In de boerderijwinkel verkopen zij niet alleen rauwe geitenmelk en geitenkefir maar ook verschillende rauwmelkse, van eigen melk gemaakte, geitenkazen, eieren uit eigen kippenkar en vlees van eigen dieren zoals bokjeslamsvlees, geitenvlees, rundvlees en varkensvlees.
Daarnaast zetten zij de bokjes af via de coöperatie Bio Goat Meat en wordt de kefir bij zo’n 400 verschillende verkooppunten, zoals bijvoorbeeld Ekoplaza, verkocht.
Natuurbeheer
En natuurlijk kan het niet anders dan dat je op zo’n mooie plek veel aan natuurbeheer doet!
De helft van het grasland dat Mart-Jan en Willy beheren is kruidenrijk grasland.
Op de andere helft van het grasland wordt aan de slootkant twee meter niet bemest zodat de slootkant verschaalt en er een grotere variatie aan planten, insecten en dieren ontstaat. In de sloten staat veel krabbenscheer en andere zeldzame plantensoorten.
Bemesten doet Mart-Jan met zijn zelf gemaakte Bokashi. Hij maait na 15 juni het kruidenrijkgrasland.
Voor de weidevogels is een plasdras aangelegd. Die wordt met een pomp op zonne-energie op niveau gehouden.
Vrijwilligers van de natuur- en vogelwerkgroep Krimpenerwaard zijn regelmatig op De Bonte Weide te vinden. Al jaren broedt er een kerkuil in een van de schuren.
Tot slot leveren de zonnepanelen de benodigde stroom.
Waarom Caring Farmers?
Mart-Jan is altijd binnen de “boerenwereld” actief geweest. Zo was hij ruim 10 jaar voorzitter van de Groene geit (de belangenvereniging van biologische geitenhouders) en neemt hij vaak deel aan alle initiatieven en projecten die in zijn omgeving plaatsvinden.
De biowinkel in Gouda, waaraan veel producten van De bonte Weide worden geleverd, tipte Mart-Jan en Willy om lid te worden van Caring Farmers. Omdat de doelstellingen van Caring Farmers overeen komen met die van Mart-Jan en Willy èn Caring Farmers deze op landelijk niveau uitdraagt kon een lidmaatschap eigenlijk niet uitblijven.
Toekomstplannen
Mart-Jan vindt bewustwording van de consument belangrijk. Hij vertelt op markten, in zijn winkel of tijdens rondleidingen op De Bonte Weide hoe zijn bedrijf werkt. En waarmee de consument hem kan helpen. Bijvoorbeeld door minder bekend vlees, zoals bokjeslamvlees, te kopen. Daarmee kan hij de extra kosten dekken die hij moet maken om de bokjes op de boerderij groot te brengen. Het contact met consumenten geeft hem energie en hij zou hier meer tijd aan willen besteden.
Ook willen Mart-Jan en Willy meer tijd besteden aan natuurbeheer. Om, samen met vrijwilligers, nog meer te doen voor bijvoorbeeld de weidevogels. Maar dat kan alleen als zij minder geiten gaan houden en het natuurbeheer beter betaald wordt. Kortom: deze puzzel is nog niet af!
