Farmers aan 't woord

Jan Wieringa

Biologische Boerderij Veld en Beek

Biologische boerderij
Doorwerth

Wij doen wat de klant wil

Biologische Boerderij Veld en Beek begon meer dan een kwart eeuw geleden. Jan Wieringa is de bezielde initiatiefnemer van een inmiddels prachtig bedrijf met melkvee, zuivelverwerking, tuinbouw, akkerbouw, fruitteelt en met ossen in natuurgebieden. Er is een klantenkring van 3400 (!) gezinnen.

Jan: “Wij boeren met respect voor en gebruik van de bronnen van de natuur. En – heel belangrijk – wij doen wat de klant wil. Vraag aan een consument of deze melk wil van een door de boer gemolken of een door een robot gemolken koe; melk uit een wei met 2 soorten grassen of met 30 soorten grassen, klavers en kruiden; van koeien met horens of waar de horens afgehaald zijn; of vlees wil van dieren die gemest zijn met krachtvoer of dieren die natuurlijk hebben kunnen grazen? Je weet echt de antwoorden wel. Onze klanten stimuleren onze manier van boeren. Via eigen winkels “in de buurt” kopen onze klanten in een zelfbedieningssysteem de producten. We gebruiken duurzame verpakkingen en geven eerlijke informatie over herkomst, samenstelling, manier van oogsten en prijzen van de inmiddels meer dan 100 producten: 10 verschillende verse zuivelproducten; eieren; 7 soorten kaas; 16 soorten vlees; tientallen seizoensgroenten; aardappelen; brood; koek en fruit. Klanten winkelen als het ware rechtstreeks in de natuur. Wij zijn er trots op dat we zo’n korte kwaliteits-voedselketen hebben ontwikkeld”.

Veld en Beek is inmiddels het stadium van pionieren al lang voorbij. Het bedrijf wordt herkend en erkend in het brede veld van biologische, biodynamische, regeneratieve landbouwinitiatieven als een krachtig voorbeeld. “Zo kan het ook!”. Het bedrijfsmodel is gebaseerd op het in stand houden van de natuurlijke systemen die ons zowel materieel (voeding) als immaterieel (zingeving, gezondheid) in leven houden. Tegelijkertijd is het een agrarische onderneming met een houdbaar verdienmodel voor de inmiddels 11 ondernemers die het bedrijf laten groeien en bloeien. En met inzet van stagiaires en vrijwilligers: het is ook een vorm van Community Supported Agriculture (CSA) waarbij de anonieme relatie tussen producent en markt/ consument is ingewisseld voor betrokkenheid.
Wie over het bedrijf dwaalt of de informatie op de site leest, is onder de indruk van de zorgvuldigheid: met stro ingestrooide ligboxen voor de koeien zodat geen stro wordt verspild; aardappelteelt via een cyclus van 7 jaar om de bodem rust te gunnen; de kalfjes blijven lang bij hun moeder; er zijn gevarieerde hagen en heggen aangeplant (agroforestry); er zijn veel zonnepanelen en diverse systemen om waterverspilling tegen te gaan.
Veld en Beek doet ook mee aan bodemonderzoek: Zitten er voldoende micronutriënten in de voedingsgewassen? Hoe staat het met de macro-elementen als Stikstof, Fosfor, Kalium, Calcium, Magnesium en Zwavel in de bodem? Een goed lange-termijn bodembeheer kent als pijlers wisselteelt, compostering, uitgekiende bemesting, kruidenrijk grasland, telen van groenbemesters en het voorkomen van uitdroging en bovenmatige vernatting. In die zin is Veld en Beek een natuurlijke proeftuin die nooit “af” zal zijn, — maar dat is onderdeel van het plezier dat alle betrokkenen eraan beleven.

Jan: “Als Caring Farmers leveren wij een krachtige bijdrage aan de agro-ecologische landbouw en daar zijn we trots op. Toch is dit maar de helft van het verhaal. Willen we omschakelen naar een agrarische sector die circulair, regeneratief, bio-divers en biologisch of biologisch-dynamisch is, dan zijn er veranderingen in het beleid en van de systemen nodig. Wij zetten ons in voor de uitwerking en invoering van het Groenboerenplan, waarin een andere systematiek van eigenaarschap van de grond een speerpunt is. Natuurlijk is het belangrijk dat we “dierwaardig” en circulair boeren, de kunstmest afzweren en dat de overheid ons betaalt voor landschapsbeheer en natuurdiensten. Maar als er niets gedaan wordt aan de “onbetaalbaarheid” van de producten komt de natuurvriendelijke en regionaal gebonden landbouw nooit goed van de grond. Via ons initiatief The Sustainibilism Foundation (www.sustainabilism.eu) werken wij hieraan door lobby, petities, voorlichting en informatie”.

Veld en Beek is met dit alles niet alleen voorbeeldstellend, maar ook actief richtinggevend.
Jan: “Ik ben inmiddels wat ouder, maar nog lang niet moegestreden. Ik blijf werken aan de kortste weg naar een schone, diervriendelijke en levendige aarde. En trouwens: mijn kinderen en schoonkinderen lopen zich al warm!”


Facebook: Biologische Boerderij Veld en Beek