De Nije Mieden

Vader en zoon Sjoerd en Douwe Miedema vormen de VOF De Nije Mieden, een biologisch bedrijf met melkvee, vleesvee en akkerbouw gelegen in het Friese veenweidegebied bij Akkrum. “We noemen ons bedrijf biologisch plus. Zo houden we ons niet alleen aan de regels van de biologische SKAL-certificering, maar geven we ook nauwelijks krachtvoer aan onze koeien. Verder zijn onze landerijen zeer kruidenrijk en is ons waterpeil hoog.”
De ommezwaai naar biologisch begon met de aankoop van een stuk grond met een beheerpakket. Zo werd een andere inkomstenbron aangeboord. Het pakket kon verzwaard worden: meer mogelijkheden voor weidevogels door hoger waterpeil en ruige mest. “Dit beviel ons wel en we hebben het vervolgens ook bij de huiskavel gedaan. Allengs gebruikten we minder kunstmest en lag de weg open voor omschakeling naar biologisch.”
In 2015 was het zover. Douwe: “Het was afgelopen met plankgasboeren. Kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en antibiotica gingen er helemaal uit. Het aantal melkkoeien op de 230 ha werd verminderd van 380 tot 200 stuks. In 2017 kregen we de SKAL-certificering.”

Gemengd bedrijf

“Onze droom is een gemengd bedrijf dat gedragen wordt door de gemeenschap. Op de zware grond van de huiskavel (knipklei op veen) kunnen alleen koeien voor een hoogwaardig product zorgen. Akkerbouw lukt daar niet. Maar op de zandgrond die we sinds 2007 bijhuren kan dat wel. We zijn aan het experimenteren gegaan om er aardappels, erwten en bonen te telen. De aardappeloogst van 2018 was door verkeerd advies te ruim bemest, waardoor de aardappels ‘blauw kookten’ en veel te lijden hadden van vraat. Een deel is daarom weggegaan als veevoer. Maar voedsel telen waar dat kan liet ons niet los. Dit jaar (2022) hebben we in samenspraak met twee lokale bakkers en een kleinschalige bierbrouwer rogge, spelt en gerst geteeld.”

Zuiver Zuivel

De producten van Zuiver Zuivel worden gemaakt van melk afkomstig van 25 biodynamische melkveehouders. Deze groep onderzoekt de mogelijkheden om het kalf bij de koe te houden. Hoe pak je dat aan in de praktijk, wat zijn de kosten en hoe kunnen deze kosten uit de markt gehaald worden? “We willen daar volgend jaar bij aansluiten. We schakelen om van biologisch naar biodynamisch. Het idee is om de kalveren, zowel stiertjes als koetjes, drie maanden bij de moeder te laten. Een deel is bestemd voor het op peil houden van de melkveestapel. De anderen blijven nog vier maanden en gaan vervolgens naar de slachterij. De kalveren groeien sneller en worden sterker als ze bij de moeder blijven. Diervriendelijkheid in een zuivere vorm!”

Valuta voor veen

“Door verhoging van het waterpeil in veenweidegebieden neemt de oxidatie van veen af. Dat levert een behoorlijke afname op van CO2-uitstoot. Zo ook bij ons. Via het project ‘Valuta voor Veen’ verkopen we CO2-certificaten: €70,- per ton CO2. Onze certificaten zijn al uitverkocht! Er is veel belangstelling vanuit overheden en bedrijven die daarmee hun eigen CO2-uitstoot compenseren. We zijn bezig om een nieuwe serie certificaten te realiseren.”

Akkrumer Goedland: Landgoed voor een nieuwe tijd

Sjoerd: “We zijn samen met twee andere melkveehouders bezig met het project ‘Akkrumer Goedland’. Doel is het verlagen van CO2-uitstoot door hoger waterpeil en werken met korte ketens.” Naast de drie boeren zijn een recreatieondernemer, voedingsdeskundige, theeschenkerij en een tuinderij ‘Sinnefarm’ met CSA bij het project betrokken. CSA is Community Supported Agriculture en staat voor korte ketens en ecologische werkwijze.
Bijzonder is dat in het project een biologische boer (Miedema) en twee gangbare boeren samenwerken. Sjoerd: “We zien alle drie dat boeren in het veenweidegebied anders moet.”

Waarom aangesloten bij Caring Farmers?

Douwe: “We voelen ons thuis bij Caring Farmers. We willen met gelijkgestemden graag laten zien dat efficiënte voedselproductie mogelijk is, zonder het evenwicht van de natuur te verstoren.”

Tevreden?

Het inkomen is lager dan in de plankgastijd, maar Douwe is tevreden: “Het is genoeg, we halen er meer voldoening uit en het is spannender! De hoofdomzet is melk, maar nevenactiviteiten als Valuta voor Veen en beheerpakketten zijn een noodzakelijke aanvulling. Anders redden we het niet.”