Boer Jan Huijgen van de Eemlandhoeve:
Care/Zorg voor bodem, biodiversiteit, dieren en mensen

De Eemlandhoeve ligt aan de Bisschopsweg, aan de rand van Bunschoten, Utrecht. Hier heeft Jan Huijgen een biologisch vleesveebedrijf met 30-40 rode en zwarte Lakenvelders, Blaarkoppen en nog wat Blonde d’ Aquitaine koeien. Een mooie gevarieerde veestapel met ‘zeldzame huisdierrassen’. 

De runderen lopen ’s zomers rond op het land rondom de boerderij. In de winter staan ze in de potstal midden op het erf. De kalveren blijven een half jaar bij de koe. Naast de koeien zijn er op het erf van de Eemlandhoeve ook schapen, een uitgebreide moestuin, een voedsellandschap en een winkel met lokale streekproducten. Ook verdient de Eemlandhoeve aan de verhuur van kantoor- en vergaderruimtes, is er een sociale functie voor mensen met dementie en kun je ’s zomers terecht op de camping en voor vieringen van trouwen tot rouwen in de nieuwe kapel. Mensen zijn welkom om langs te komen voor een rondleiding of gewoon uit interesse. Het terrein is als het ware een minidorpje met een heuse dorpsstraat en een brink en naar achteren een heuse kalverstraat. Daarin blijven de veertig koeien wel het hart van het bedrijf, in de potstal midden op het erf. 

Inmiddels heeft de Eemlandhoeve het land en de schuur van de buurman overgenomen voor de ontwikkeling van een Eemvallei Voedsel Campus. 

Terug naar de multifunctionele boerderij van zijn opa
Jan was als jongen erg leergierig en is daarom in Wageningen gaan studeren. Hier kwam hij in aanraking met de filosofie. Echter had hij te veel boerenbloed in zich om het boeren volledig los te laten. Toen zijn vader vroegtijdig overleed heeft hij de keuze gemaakt om het bedrijf over te nemen. De boerderij lag van oorsprong middenin het dorp, maar daar werd boeren steeds lastiger. Daarom is hij toen verhuisd naar een locatie buiten het dorp, waar de huidige Eemlandhoeve ligt.  Toen moesten er ook beslissingen gemaakt worden over hoe het boeren voortgezet zou worden. De trend was steeds intensiever boeren met meer koeien, meer, meer, meer. Dat was ook de weg die zijn vader was ingeslagen. Jan zag echter liever een multifunctionele boerderij van zijn opa, waar naast dieren er ook ruimte is voor een moestuin en fruitbomen en de boerderij ook een sociale functie heeft. 

Zijn keuze om breder in plaats van groter te gaan boeren werd toen (ruim 30 jaar terug) wel als vreemd gezien. Hij had sterk het gevoel dat het anders moest, maar hoe wist hij toen nog niet precies. Direct met het verhuizen is er wel al een voorhuis en een potstal gebouwd. Het doel was om meerdere functies van de boerderij te combineren, zoals de boerderij van zijn opa – middenin het dorp – die ook had. Daar kwamen de kinderen uit het dorp langs en er werd samen gekookt en gewerkt, het was een cultuur. De filosofie van de Eemlandhoeve is om de cultuur in de agri-cultuur te herontdekken. 

Toekomst
Hoewel zijn bedrijf al multifunctioneel is, is Jan nog lang niet klaar – achter op zijn terrein is hij bezig om een natuurobservatorium te bouwen: een soort oaseplek  waar mensen tot rust kunnen komen, met een uitkijktorentje midden in het landschap. Met het bouwen van dit natuurobservatorium werkt Jan aan een van zijn twee dromen, namelijk verdieping en verbreding. In de maatschappij lopen we tegen steeds meer problemen aan gerelateerd aan onder andere stikstof, natuur en agricultuur. Hij zou graag zien dat er een betere samenwerking komt tussen boeren, burgers en regionale bestuurders, om zo de verantwoordelijkheid voor het voedsellandschap weer in handen te nemen. Verbindingen leggen tussen boeren en burgers, tussen stad en land is cruciaal om stappen vooruit te kunnen zetten. Door burgers actief mee aan het roer te krijgen, krijgt de boer de mogelijkheid om zich op allerlei vlakken te ontwikkelen. 

Om meer boeren en burgers met elkaar in contact te krijgen is hij de Eemvallei Voedsel Campus gestart. Hier worden kennis, ideeën en innovaties met elkaar gedeeld. In de oude schuur van de buurman is hij bezig om dit een fysieke plek te geven. Dit doet hij niet alleen, maar samen met zijn vrouw,  een van zijn kinderen en een heel team die op het bedrijf werkzaam zijn. Zo werken ze samen aan de toekomst van het Eemlandhoeve, met een Hoeve, Gasterij, Observatorium en een Campus. Samen op het Eemlandgoed in ontwikkeling. 

Waarom Caring Farmers?
Caring Farmers geeft nieuwe invulling aan de zorg voor voedsel, dier, omgeving, landbouw en gezondheid, mede door de samenwerking met Caring Vets en Doctors. Dat past goed in het bredere verhaal van de Eemlandhoeve: VOLG – leren weer integraal te denken hoe een boer weer echt tussen bodem en bord komt te staan – en goed eten de basis is voor goede gezondheid.

De omslag die boeren weer moeten maken in deze tijd vraagt om Proefplekken waar boeren loeren, buren gluren, kinderen weer opgevoed worden en bestuurders weer ruimte bieden aan nieuwe boeren. Op de Hoeve en Campus is dat alvast te zien en te leren, in het Observatorium en de Gasterije de innerlijke ruimte om dat te overdenken en genietruimte (proeflokaal) om dat te smaken.