AARDige Buren, Aedes, ANWB, Biohuis, Bouwend Nederland, Caring Farmers, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, NEPROM, Vereniging Eigen Huis en Vewin met hun achterban van ruim 6,5 miljoen Nederlanders en 5000 bedrijven en woningcorporaties roepen de nieuwe minister van Infrastructuur & Waterstaat Barry Madlener op om schoon, voldoende en betaalbaar water voor mens en natuur te waarborgen in het nieuwe regeringsprogramma. Dit initiatief komt voort uit de dringende noodzaak om waterkwaliteit en -beschikbaarheid in Nederland te verbeteren in het licht van groeiend watergebruik, toenemende vervuiling en klimaatverandering.
“Boeren hebben nu al veel last van de gevolgen van klimaatverandering: eerst extreem droge zomers en nu weer een heel nat voorjaar. Goed waterbeheer wordt steeds belangrijker, maar dat kan een boer niet alleen. Wij vragen duidelijk en stevig beleid vanuit de overheid voor voldoende en schoon water, zodat we ook in de toekomst gezond voedsel kunnen blijven produceren.” aldus Sanne Smeets van Caring Farmers.
Schoon en voldoende water is van vitaal belang voor een gezonde leefomgeving voor mensen, landbouw, natuur, recreatie en de bouw. Voor welzijn én welvaart. De recente bevindingen van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) geven aan dat met het huidige kabinetsbeleid de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) voor 2027 niet haalbaar zijn. Zonder aangescherpte maatregelen zullen deze doelen zelfs na 2027 buiten bereik blijven. Ook de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft onlangs in een signaalrapportage gewezen op de noodzaak van betere bescherming van de waterkwaliteit.
Slechte staat wateren vraagt om actie
De organisaties roepen met het manifest de nieuwe minister van Infrastructuur & Waterstaat op om schoon, voldoende en betaalbaar water tot topprioriteit te maken in het regeringsprogramma dat deze zomer wordt uitgewerkt. De ondertekenaars benadrukken dat de slechte staat van onze wateren niet alleen de natuur, landbouw en drinkwaterbronnen bedreigt. Het kan ook juridische en economische problemen veroorzaken, zoals vergunningenstops en beperkingen voor de bouw van nieuwe woningen en infrastructuur. Daarmee bedreigt een slechte staat van het water onze welvaart.
Tien concrete acties
Om de situatie te verbeteren, stellen wij tien concrete acties voor:
1. Alle sectoren moeten bijdragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit.
2. Voldoende kaders en middelen zijn essentieel voor succes.
3. Een heldere koers en sterke leiding zijn noodzakelijk.
4. Lozingsvergunningen moeten up-to-date en KRW-proof zijn.
5. Landbouw moet toekomstbestendig en waterbewust worden, zoals biologisch.
6. Meer grip op grondwateronttrekkingen is noodzakelijk.
7. Een duidelijke aanpak voor bouwprojecten om te voorkomen dat deze stilvallen door slechte waterkwaliteit.
8. Rioolwaterzuiveringen moeten nieuwe vervuilende stoffen effectief kunnen filteren.
9. Funderingsschade door fluctuerende grondwaterstanden moet worden voorkomen.
10. Voldoende zwemlocaties voor recreanten moeten gegarandeerd worden.
Oproep tot actie
De opstellers van het manifest zijn bereid om hun bijdrage te leveren, door bijvoorbeeld water te bergen in en rondom natuur- en grondwaterbeschermingsgebieden en door klimaatbestendig te bouwen. Zij rekenen hierbij op duidelijke richtlijnen en ondersteuning van de overheid.
“Waterkwaliteit kan net als het PFAS- en stikstofdossier grote impact hebben op onze maatschappij. Als nu de juiste beslissingen genomen worden om de waterkwaliteit en -beschikbaarheid in Nederland te verbeteren, kunnen veel problemen voorkomen worden.” aldus Martijn Verwoerd, beleidsadviseur bij Bouwend Nederland. “Wij roepen de minister op om een stevige koers uit te zetten en de nodige beslissingen te nemen om deze uitdagingen het hoofd te bieden.”
Natuurmonumenten directeur Pim van der Feltz vult aan: “Dit manifest laat zien dat ons welzijn én onze welvaart afhankelijk zijn van schoon, voldoende en betaalbaar water. Wij gaan hierover graag in gesprek met de minister.”
